Het Nederlandse Koninkrijk heeft zowel een Europees als een Caribisch deel. Het bestaat uit vier autonome Landen: Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten. De laatste drie zijn gelegen in het Caribisch gebied. Het land Nederland bestaat uit een gebied in Europa en de eilanden Bonaire, Saba en Sint Eustatius in het Caribisch gebied. In het Caribische deel van ons land bevinden zich veel indrukwekkende haaiensoorten, zoals walvishaaien, tijgerhaaien, rifhaaien en grote mantaroggen.
Save Our Sharks
Save Our Sharks is een project van de Dutch Caribbean Nature Alliance dat zich richt op de bescherming van haaien in de Nederlandse Cariben. Tijdens de driejarige campagne wordt gewerkt aan betere wetgeving en handhaving voor bescherming op de eilanden, het vergroten van de kennis over haaien met wetenschappelijk onderzoek en aan het vergroten van de kennis over haaien bij de bevolking op de eilanden en in Nederland. Financiering voor het Save Our Sharks project is als Bijzonder Project toegekend door de Nationale Postcode Loterij tijdens het Goed Geld Gala van februari 2015.
De Nederlandse Elasmobranchen Vereniging is een partner binnen het Save Our Sharks project waar het aankomt op beleid, educatie en communicatie over haaien en roggen in Nederland.
Kijk voor meer informatie over het Save Our Sharks project en haaien in de Nederlandse Cariben op de Save Our Sharks website
Het SPAW- protocol
In 2017 is tijdens de Meetings of the Contracting Parties to the Cartagena Convention in Frans Guiana officieel besloten om acht haaien- en roggensoorten toe te voegen aan het internationale Specially Protected Areas and Wildlife (SPAW) Protocol op voorstel van het Nederlandse Ministerie van Economische Zaken. Het ging hierbij om drie soorten hamerhaaien, de walvishaai, de oceanische witpunthaai, de zaagvis en twee soorten mantaroggen. Al deze soorten komen voor in de Cariben en worden door menselijk handelen bedreigd in hun voortbestaan.
Het Nederlandse Ministerie van Economische Zaken heeft in overleg met de Nederlandse Elasmobranchen Vereniging (NEV) een shortlist van acht soorten, te weten drie soorten Hamerhaai, Walvishaai, Oceanische Witpunthaai, Zaagvis en twee soorten Mantaroggen voorgedragen om opgenomen te worden in de beschermde soortenlijst. Het zijn allen soorten die door menselijk handelen bedreigd worden in hun voortbestaan in het Caribisch gebied en die bescherming nodig hebben om voor de toekomst behouden te blijven.
Gedurende het hele proces van het voorstellen van de soorten werkte het Ministerie van Economische Zaken nauw samen met met de haaienexperts van de Nederlandse Elasmobranchen Vereniging. Deze factsheets met informatie over de voorgesteld veranderingen werden geproduceerd om de landsvertegenwoordigers te helpen bij het uiteindelijke beslissingsproces.
In 2018 hebben de bij SPAW aangesloten landen in de regio op aandringen van het Koninkrijk der Nederlanden unaniem besloten om de groottandzaagvissen en zijdehaaien aan te bevelen voor bescherming onder de (bindende) SPAW-regels. Ook hiervoor werkte de NEV nauw samen met het ministerie van LNV. Zij leverde de wetenschappelijke input voor de voorstellen en zorgde ervoor dat deze in overeenstemming waren met andere internationale richtlijnen.
Publicaties
Kingma&Walker 2018; Advies Internationale Haaienstrategie; Nederlandse Strategie voor haaien in internationaal beheer en beleid, inclusief Caribisch Nederland; 20180901 IHS advies NEV
Kingma,I, Walker. P, Kuramae Izioka. A, Hueter. R, Thorburn. J, Reduction of nurse shark bycatch in the Saba Bank lobster fishery, Report for the Dutch ministry of LNV; Saba Bank Nurse Shark Bycatch report 2021
Van Beek et al. (2014) – Shark protection plan for the Dutch Caribbean EEZ